Chi tiết tin - Sở Tài chính

Luật Giá số 16/2023/QH15 được Quốc hội thông qua ngày 19/6/2023, có hiệu lực từ 01 tháng 7 năm 2024 (riêng quy định tại khoản 2 Điều 60 của Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026).

Luật Giá số 16/2023/QH15 kế thừa, phát huy những quy định còn phù hợp với thực tiễn của Luật Giá số 11/2012/QH13; đồng thời sửa đổi, bổ sung những quy định chưa rõ, còn bất cập, chưa thống nhất trên nguyên tắc phù hợp chủ trương, đường lối của Đảng, hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất đồng bộ trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật. Luật Giá số 16/2023/QH15 bao gồm 8 Chương, 75 Điều, so với Luật Giá số 11/2012/QH13 có những điểm mới cơ bản sau:

Thứ nhất, bổ sung nguyên tắc áp dụng Luật Giá với các Luật khác có liên quan

Đây là quy định nhằm khắc phục cơ bản tồn tại, hạn chế giữa Luật Giá với các Luật chuyên ngành. Theo đó, về cơ bản Luật Giá sẽ điều chỉnh toàn diện các vấn đề liên quan đến quản lý, điều tiết giá, thẩm định giá.

Trường hợp có quy định khác nhau về giá giữa Luật Giá và luật khác được ban hành trước ngày Luật Giá có hiệu lực thi hành thì thực hiện theo quy định của Luật Giá, trừ 06 trường hợp (bao gồm: Giá đất; giá nhà ở; giá điện và các dịch vụ về điện; giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh; học phí, giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, giáo dục nghề nghiệp; tiền bản quyền khi khai thác, sử dụng tác phẩm, bản ghi âm, ghi hình trong trường hợp giới hạn quyền tác giả, giới hạn quyền liên quan, tiền đền bù đối với quyền sử dụng sáng chế được chuyển giao theo quyết định bắt buộc trong trường hợp người được chuyển giao quyền sử dụng sáng chế và người nắm độc quyền sử dụng sáng chế không thỏa thuận được, tiền đền bù đối với quyền sử dụng giống cây trồng được chuyển giao theo quyết định bắt buộc) thì được thực hiện theo quy định tại pháp luật chuyên ngành.

Thứ hai, bổ sung các hành vi bị nghiêm cấm

Luật Giá số 16/2023/QH15 đã bổ sung các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực giá, thẩm định giá theo từng nhóm đối tượng cụ thể.

Ngoài hành vi bị nghiêm cấm của 05 nhóm đối tượng như Luật Giá số: 11/2012/QH13, Luật Giá số: 16/2023/QH15 đã bổ sung thêm 02 nhóm hành vi bị nghiêm cấm của đối tượng là hội đồng thẩm định giá và thành viên hội đồng thẩm định giá. 

Thứ ba, ban hành kèm theo Danh mục hàng hóa, dịch vụ

Luật Giá số 16/2023/QH15 đã ban hành kèm theo 2 danh mục hàng hóa, dịch vụ đó là Danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá; Danh mục hàng hóa, dịch vụ do nhà nước định giá.

Đối với Danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá, Luật Giá số: 16/2023/QH15 đã bổ sung mặt hàng phân DAP, thức ăn chăn nuôi và thức ăn thủy sản, đồng thời đưa ra khỏi danh mục các mặt hàng quy định tại Luật Giá số: 11/2012/QH13 gồm điện, muối ăn và đường ăn. Theo đó, Danh mục tại Luật sẽ gồm 9 hàng hóa, dịch vụ. Việc quy định ngay trong Luật danh mục này đảm bảo tính công khai, minh bạch, bảo đảm tính pháp lý chắc chắn, ổn định, giúp doanh nghiệp, người dân đang kinh doanh những mặt hàng thuộc diện bình ổn giá có chiến lược kinh doanh phù hợp.

Đối với Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá, Luật Giá số: 16/2023/QH15 đã quy định cụ thể các hàng hóa, dịch vụ, bổ sung một số hàng hóa, dịch vụ như dịch vụ vận chuyển khí thiên nhiên bằng đường ống cho sản xuất điện, dịch vụ kiểm định kỹ thuật máy móc, thiết bị, vật tư …, đồng thời đưa ra khỏi danh mục sản phẩm thuốc lá điếu sản xuất trong nước, dịch vụ quy hoạch. Theo đó, Danh mục bao gồm 42 hàng hóa, dịch vụ gắn với thẩm quyền và hình thức định giá được quy định cụ thể, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác tổ chức thực hiện.

Để bảo đảm tính linh hoạt, kịp thời, phù hợp với tình hình thực tiễn, Luật Giá số: 16/2023/QH15 cũng quy định trường hợp cần thiết điều chỉnh Danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá và Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá.

Thứ tư, bổ sung thêm tiêu chí danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá

Ngoài ba tiêu chí tại Luật Giá số: 11/2012/QH13 (hàng hóa, dịch vụ thuộc lĩnh vực độc quyền Nhà nước sản xuất, kinh doanh; tài nguyên quan trọng và hàng dự trữ quốc gia; sản phẩm, dịch vụ công ích và dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước), Luật Giá số: 16/2023/QH15 đã bổ sung tiêu chí hàng hóa, dịch vụ thiết yếu có tính chất độc quyền trong mua bán hoặc có thị trường cạnh tranh hạn chế và ảnh hưởng lớn đến kinh tế - xã hội, đời sống người dân, sản xuất kinh doanh vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá. Như vậy, hàng hóa, dịch vụ khi đáp ứng một trong bốn tiêu chí này sẽ thuộc trường hợp do Nhà nước định giá theo quy định.

Thứ năm, quy định cụ thể về kê khai giá

Luật Giá số: 16/2023/QH15, tại Điều 28 đã quy định cụ thể về kê khai giá, bao gồm các vấn đề về giá kê khai, hàng hóa, dịch vụ thực hiện kê khai, nội dung kê khai giá, đối tượng thực hiện kê khai giá và trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong kê khai giá.

Theo đó, giá kê khai là mức giá hàng hóa, dịch vụ do tổ chức kinh doanh hàng hóa, dịch vụ tự quyết định và được thông báo đến cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận kê khai.

Hàng hóa, dịch vụ thực hiện kê khai bao gồm 04 nhóm sau: Hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục bình ổn giá; Hàng hoá, dịch vụ do Nhà nước định khung giá, giá tối đa, giá tối thiểu để các tổ chức định mức giá cụ thể bán cho người tiêu dùng; Hàng hóa, dịch vụ do doanh nghiệp quyết định theo giá tham chiếu; Hàng hóa, dịch vụ thiết yếu khác do Chính phủ ban hành.

Thứ sáu, bổ sung quy định về Cơ sở dữ liệu về giá

Quy định này nhằm tăng cường cơ sở pháp lý cho việc triển khai việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về giá tại Bộ Tài chính đảm bảo kết nối với các Bộ, ngành, địa phương, phục vụ tốt cho yêu cầu công tác quản lý nhà nước về giá, thẩm định giá và nhu cầu xã hội.

Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và các doanh nghiệp thẩm định giá có trách nhiệm cập nhật thông tin dữ liệu về giá vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về giá. Luật cũng khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia xây dựng cơ sở dữ liệu về giá.

Thực hiện Luật Giá số 16/2023/QH15, Chính phủ đã kịp thời ban hành Kế hoạch triển khai thi hành và các Nghị định số 78/2024/NĐ-CP ngày 01/7/2024 Quy định chi tiết một số điều của Luật Giá về thẩm định giá, Nghị định số 85/2024/NĐ-CP ngày 10/7/2024 Quy định chi tiết một số điều của Luật Giá; các Bộ ngành liên quan đã ban hành nhiều Thông tư hướng dẫn có liên quan.

Để triển khai Luật Giá số 16/2023/QH15 đồng bộ, thống nhất trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, Sở Tài chính đã ban hành văn bản triển khai Luật Giá số 16/2023/QH15; đồng thời, phối hợp với  Trường Bồi dưỡng cán bộ Tài chính tổ chức lớp Bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên ngành thẩm định giá để phổ biến kiến thức thẩm định giá và cấp chứng nhận chuyên môn về thẩm định giá theo quy định./.

Tải Nội dung Luật Giá số 16/2023/QH15 ngày 19 tháng 6 năm 2024 “tại đây”.

Nguyễn Hồng Lê